Plaats van fietsers op de openbare weg

Van zodra de eerste lentezon tevoorschijn komt, halen mensen hun fiets van onder het stof voor een gezellig fietstochtje. Ook de wielertoeristen ontwaken in deze periode uit hun winterslaap. Vaak tot ergernis van de automobilisten. Maar is dat wel terecht?

Zijn fietsers altijd verplicht om op het fietspad te rijden? En zijn er afwijkende regels van toepassing op groepen van fietsers?

In dit artikel bespreken we de -toch wel gecompliceerde- basisregels.

Individuele fietser – fietspad voorzien

• Indien een fietspad is aangeduid door wegmarkering, twee evenwijdige onderbroken witte strepen, zijn fietsers verplicht om dit fietspad te volgen:
• voor zover het rechts in hun rijrichting ligt;
• én voor zover het fietspad berijdbaar is

Dat de huidige Wegcode de term ‘berijdbaar’ niet definieert is natuurlijk te betreuren. Wat met sneeuw, ijs, kiezelsteentjes, oneffenheden op het fietspad? Of deze zaken rechtvaardigen dat de fietser zich (tijdelijk?) op de rijbaan mag begeven, zal een feitelijke discussie uitmaken.

• Indien een fietspad is aangeduid door de verkeersborden D7 of D9 moeten fietsers dit fietspad volgen voor zover het in de door hen gevolgde rijrichting is gesignaleerd.

In tegenstelling tot het fietspad aangeduid door hogervermelde wegmarkering kan een fietser dus wel verplicht zijn om een linksgelegen fietspad te volgen, indien ook voldaan werd aan de andere voorwaarden. Meestal zijn dit dan tweerichtingsfietspaden.

Ook dient een dergelijk fietspad wederom ‘berijdbaar’ te zijn.

Individuele fietser – geen fietspad voorzien

• Indien geen fietspad voorzien werd, mogen fietsers binnen de bebouwde kom de gelijkgrondse bermen en parkeerstroken volgen op voorwaarde dat:
• het rechts in hun rijrichting ligt;
• én voorrang wordt verleend aan de andere weggebruikers die zich eveneens hierop bevinden.

Buiten de bebouwde kom mogen fietsers ook de trottoirs en verhoogde bermen volgen.

Groep van fietsers (van 50 tot 150 deelnemers)

Voor sommige groepen van fietsers gelden afwijkende regels. Zij dienen niet verplicht het fietspad te volgen, op voorwaarde dat zij voldoen aan een aantal voorschriften:

• Een groep fietsers vanaf 15 tot 50 deelnemers;
• Zij mogen bestendig met twee naast elkaar op de rijbaan rijden op voorwaarde dat zij gegroepeerd blijven

Voor grotere groepen (tot 150 deelnemers) geldt hetzelfde uitgangspunt. Ook zij mogen de rijbaan volgen, maar moeten gevolgd worden door een begeleidende auto.

Kleinere groepen zijn volgens de huidige wetgeving dus verplicht om het fietspad te volgen. Of dit de verkeersveiligheid ten goede komt, is onzes inziens een andere vraag.

Dat de politie deze regels streng opvolgt, is recentelijk nog gebleken. Vorige week berichtte de media over tientallen wielertoeristen die een boete ontvingen omdat zij geen gebruik maakten van het fietspad.

Wegkapiteins en begeleidende auto

Of de groep al dan niet (verplicht) voorzien moet worden van een wegkapitein is afhankelijk van de grootte van de groep:

• De groepen van 15 tot 50 deelnemers MOGEN vergezeld worden van ten minste twee wegkapiteins;
• De groepen met meer dan 50 deelnemers MOETEN vergezeld worden van ten minste twee wegkapiteins;

Wetswijziging op til

Onlangs kondigde minister van mobiliteit Gilkinet aan dat hij de huidige regels van toepassing op groepen van fietsers wil aanpassen. Zo zouden kleinere groepen van fietsers (reeds vanaf 10 deelnemers in plaats van 15) al toegelaten worden om de rijbaan te volgen in plaats van het fietspad.

Ook kondigde hij aan meer duidelijkheid te zullen verschaffen over de term ‘berijdbaar’ fietspad.

Wij vinden het alvast een goede zaak dat de regels herbekeken worden. De huidige regelgeving is té complex en bevat te veel afwijkende en open bepalingen.

Het valt af te wachten of de nieuwe wetswijziging aan deze hoge verwachtingen zal voldoen. To be continued…

Indien u vragen heeft over de regelgeving van toepassing op fietsers of groepen van fietsers staan onze advocaten u graag te woord.